Uw bedrijf overdragen aan een ander. U denkt er nu misschien nog niet over na, maar de kans is groot dat uw onderneming ooit een nieuwe eigenaar krijgt. Bijvoorbeeld uw kind(eren) of een derde partij. Hoe zorgt u ervoor dat de bedrijfsoverdracht soepel verloopt? Er is geen vast recept voor bedrijfsoverdracht dat altijd werkt. Hieronder staan enkele tips – of in de beeldspraak van een recept: ingrediënten – enkele smaakmakers van een recept.
Tip 1: Begin op tijd
Bedrijfsoverdracht is meestal niet iets wat u overkomt. Vaak kunt u de overdracht van uw bedrijf zorgvuldig plannen. Mits u op tijd begint. In de praktijk is 6 tot 8 jaar voorbereidingstijd niet ongebruikelijk. Soms is deze periode korter, soms langer. Er kunnen omstandigheden zijn waardoor haast is geboden (zie ook Tip 9). Bijna altijd start bedrijfsoverdracht met een goed gesprek met de familie en een goed plan. Overleg met de juiste sparringpartners en vraag advies aan uw adviseurs. Zodat u zeker niets over het hoofd ziet, u de juiste verwachtingen heeft en u de juiste beslissingen kunt nemen.
Tip 2: Zoek een goede bedrijfsopvolger
Blijft uw bedrijf na uw terugtreden binnen uw familie? Of verkoopt u het aan een derde? Zijn er goede kandidaten binnen uw familie die uw bedrijf niet alleen kunnen voortzetten maar dat ook willen? Aan welke eisen moet uw bedrijfsopvolger voldoen? En is hij of zij daar klaar voor? Vaak is naast een studie of opleiding en ervaring in het bedrijf ook ervaring ergens anders belangrijk. Bijvoorbeeld bij een familiebedrijf met één of meer BV’s is daarnaast van belang wie aandelen krijgt en wie niet. Meestal willen ouders hun kinderen gelijk behandelen, maar wat gelijk is, is niet voor iedereen hetzelfde.
Tip 3: Zet uw bedrijfsopvolger op de loonlijst
Als u uw bedrijf overdraagt, dan moet u als terugtredende ondernemer vaak inkomstenbelasting betalen (zie ook Tip 7). Bij zowel schenken als vererven van uw onderneming kunt u die heffing onder bepaalde voorwaarden zo veel mogelijk doorschuiven naar uw bedrijfsopvolger. Deze betaalt de heffing dan bijvoorbeeld pas op het moment dat hij of zij de aandelen zelf weer overdraagt.
Een belangrijke voorwaarde is dat uw bedrijfsopvolger in uw bedrijf werkt, minimaal 36 maanden op de loonlijst staat, direct voorafgaand aan de schenking. Het kan van belang zijn om hier in een vroeg stadium al aan te denken. Let wel op: u moet samen met uw bedrijfsopvolger om toepassing van de doorschuifregeling vragen aan de Belastingdienst.
Tip 4: Plan uw toekomst
Het komt voor dat ondernemers vergeten na te denken over hun eigen (financiële) toekomst. Veel (of alle?) ondernemers hebben moeite om afstand te doen van de ‘troon’. Zij melden dan ook vaak redelijk kort vóór de bedrijfsoverdracht dat zij willen terugtreden. Een belangrijke vraag is of u bereid bent om het bedrijf volledig los te laten, of wilt u zelf nog een actieve rol blijven spelen? En wat vindt uw bedrijfsopvolger daarvan?
Loslaten is vaak moeilijk. En misschien hoeft dat ook niet en is dat niet wenselijk. Het kan namelijk fijn zijn voor de bedrijfsopvolger om raad en advies te kunnen vragen aan de vorige generatie ondernemers die het bedrijf heeft opgezet dan wel heeft uitgebouwd, dichtbij of op enige afstand. Het is mogelijk om de zeggenschap over (een gedeelte van) de aandelen te behouden. Dit kan op verschillende manieren. Een voorbeeld daarvan is het certificeren van aandelen.
Of misschien heeft u andere plannen? Is filantropie en/of investeren in andere bedrijven met uw kennis, ervaring en wat geld misschien iets voor u?
Tip 5: Schoon de balans op
Het terugbetalen van ondernemingsschulden kan belangrijk zijn. Ook als u het bedrijf aan een derde overdraagt. Ook het binnenhalen van openstaande bedragen zorgt voor een (nog) betere balans van het bedrijf. Het kan verstandig zijn om overtollige liquiditeiten naar een afzonderlijke holding-BV te brengen, waardoor de bedrijfsopvolger deze gelden niet hoeft te financieren.
Tip 6: Zorg voor een flexibele ondernemingsstructuur
Een flexibele ondernemingsstructuur kan ook zorgen voor een soepele bedrijfsoverdracht. Ook dit is belangrijk als het bedrijf naar een derde gaat. Met name als nog niet bekend is wie uw bedrijfsopvolger is, kan dat wenselijk zijn. Als uw bedrijfsopvolger namelijk nog niet in beeld is, dan is ook niet bekend wat deze wel en niet wil overnemen van uw bedrijf. Even belangrijk is wat u zou willen houden. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met het bedrijfspand?
Tip 7: Let op de fiscale regels
Als u uw bedrijf schenkt of nalaat, dan moeten u en uw bedrijfsopvolger vaak veel belasting betalen. Heeft u in kaart met welke belastingen u en uw bedrijfsopvolger te maken krijgen bij bedrijfsoverdracht? Vaak gaat het in ieder geval om inkomstenbelasting bij u en bij schenken ook om schenkbelasting bij uw bedrijfsopvolger. En bijvoorbeeld ook om overdrachtsbelasting en/of btw bij vastgoed. Er kunnen nog andere fiscale regels van toepassing zijn, afhankelijk van uw situatie.
U kunt die belastingdruk mogelijk verlagen door gebruik te maken van bepaalde gunstige fiscale regels waardoor u en uw bedrijfsopvolger geen of minder belasting betalen bij bedrijfsoverdracht. Door op tijd hier over na te denken en de juiste voorbereidingen te treffen, kunt u deze regels optimaal benutten. Denk onder andere aan de doorschuifregeling en de BOR (zie de Tips 3 en 8).
Tip 8: Denk aan de BOR
Bij schenking en vererving van het bedrijf kan de bedrijfsopvolger de bedrijfsopvolgingsregeling voor de schenk- en erfbelasting (BOR) onder bepaalde voorwaarden toepassen, voor zover sprake is van ondernemingsvermogen. De eerste € 1.102.209 (cijfer: 2020) van de waarde van de onderneming van het bedrijf kan namelijk voor 100% onder de vrijstelling voor de schenk- of erfbelasting vallen. En voor zover het ondernemingsvermogen uitgaat boven dit bedrag, gaat het om een vrijstelling van 83%.
Om de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) te kunnen toepassen, moet uw opvolger onder andere het bedrijf minimaal 5 jaar helemaal voortzetten en 5 jaar lang de aandelen houden. Let wel op: uw bedrijfsopvolger moet om toepassing van de BOR vragen aan de Belastingdienst.
Tip 9: Pak het juiste moment
Wat is het juiste moment voor de overdracht van uw bedrijf? Als uzelf, uw bedrijfsopvolger en uw bedrijf er klaar voor zijn. Soms is haast geboden. Bijvoorbeeld om gebruik te kunnen maken van de huidige fiscale regels bij bedrijfsoverdracht. Regels kunnen immers altijd veranderen. Of als de waarde van uw bedrijf mogelijk lager is als gevolg van bijvoorbeeld de coronacrisis kan bedrijfsoverdracht wenselijk zijn.
Tip 10. Match met andere afspraken
Ook al heeft u alles zo goed uitgedacht en geregeld, dan bent u er nog niet. Als bijvoorbeeld uw testament, huwelijkse voorwaarden en/of bedrijfsstatuten – waaronder een familiestatuut bij een familiebedrijf – niet aansluiten op uw gewenste bedrijfsoverdracht, kan dit voor nare verrassingen zorgen. Met een tijdige check en eventuele aanpassingen kunt u ervoor zorgen dat u uw bedrijf zo soepel mogelijk overdraagt aan de bedrijfsopvolger. Bij vragen: zie de laatste twee regels van Tip 1.
Tip 11. Maak het compleet
Natuurlijk is iedere situatie anders. Ieder bedrijf is immers anders en de mensen achter het bedrijf zijn ook anders. Dat vereist maatwerk. Het maakt ook veel uit of het bedrijf wordt overgedragen binnen of buiten de familie. Sommige tips zullen dan juist wel of niet of minder belangrijk zijn. Zorg in ieder geval voor de juiste sparringpartners, zoals uw contactpersoon bij de bank, maar natuurlijk ook uw fiscalist, accountant en notaris.
Misschien wenst u meer begeleiding bij het overdragen van uw bedrijf? Of juist bij het verwerven van een bedrijf? Een voorbeeld van een partij die u daarbij zou kunnen helpen, is YES Corporate Finance. U leest op hun website onder andere over hoe u uw onderneming verkoopklaar (zie de link) maakt. En in een ander artikel leest u meer over de waarde (zie de link) van een bedrijf. Onze bovenstaande tips vindt u ook terug op hun website.
Artikel verkregen via financial focus. Voor meer informatie, bezoek: https://financialfocus.abnamro.nl/
Auteur: Peter Pleijsant, ABN AMRO MeesPierson
Meer informatie:
Arjan Boonekamp
Managing Partner
+31 6 8127 1573
boonekamp@yescf.nl
YES Corporate Finance
welkom@yescf.nl
